Τι είναι το μπουσούλημα;
Το μπουσούλημα είναι μια δεξιότητα που αρχίζει γύρω στους 7-9 μήνες και αφορά την πρώτη ανεξάρτητη μετατόπιση του μωρού στο χώρο με τα χέρια και τα γόνατα, με απώτερο σκοπό να φτάσει ή να δει από κοντά κάτι που μέχρι τότε δεν μπορούσε παρά μόνο αν κάποιος το μετέφερε εκεί.
Το σωστό μπουσούλημα περιλαμβάνει διαγώνιες κινητικές ακολουθίες με ταυτόχρονη προωθητική μετατόπιση, όπου αρχικά το ένα χέρι έρχεται εμπρός και ακολουθεί το αντίθετο πόδι (πιθανά και ταυτόχρονα) με διαδοχή με τα αντίστροφα μέλη (δεξί χέρι-με αριστερό πόδι σε εναλλαγή με αριστερό χέρι- με δεξί πόδι). Μιλάμε δηλαδή για αντίπλευρη συνεργασία των μελών του σώματος.
Κάθε νέα έρευνα δείχνει ότι το μπουσούλημα είναι ένα αναπτυξιακό βήμα που κάθε παιδί είναι καλό να κάνει. Στις μέρες μας, όμως, φαίνεται πως ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών μπουσουλάνε αρκετά αργότερα ή δεν μπουσουλάνε καθόλου.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό το μπουσούλημα στην ανάπτυξη του παιδιού;
Νοητικά οφέλη
Το μπουσούλημα είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη των 2 ημισφαιρίων του εγκεφάλου, όπου για να λειτουργήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο θα πρέπει να είναι σε πλήρη επικοινωνία μεταξύ τους. Κατά το μπουσούλημα, λοιπόν, τα αριστερά μας άκρα ελέγχονται από το δεξί ημισφαίριο και τα δεξιά μας από το αριστερό ημισφαίριο. Η εναλλαγή λοιπόν του ενός χεριού με το αντίπλευρο πόδι, οργανώνει και κλειδώνει αυτή την επικοινωνία, ιδίως όταν γίνονται διαδοχικά (ακριβώς όπως συμβαίνει στο μπουσούλημα με το σωστό πρότυπο). Αυτός ο συντονισμός των 2 ημισφαιρίων του εγκεφάλου, συμβάλλει στην ανάπτυξη των γνωστικών λειτουργιών, στο συντονισμό των δύο μερών του σώματος, αλλά και στη διευκόλυνση της μάθησης.
Κινητικά οφέλη
Το σωστό πρότυπο μπουσουλήματος ενισχύει πολλές κινητικές δεξιότητες, οι οποίες βοηθούν το παιδί αργότερα στο παιχνίδι, στο τρέξιμο, στα πηδήματα, στη γραφή, στην αυτοεξυπηρέτησή του. Το μπουσούλημα προετοιμάζει και ενδυναμώνει τους αστραγάλους του μωρού για την υποστήριξη όλου του βάρους του σώματός του, καθώς και τις αρθρώσεις του ισχίου για τη βάδιση. Επιπρόσθετα ενισχύει τους εκτείνοντες μυς της κεφαλής, το οπίσθιο μέρος του κορμού, τον αμφίπλευρο συντονισμό, την ισορροπία και το πέρασμα μέσης γραμμής.
Αισθητηριακά οφέλη
Το μωρό καθώς μπουσουλά δέχεται πληθώρα ερεθισμάτων απτικών, ακουστικών, αιθουσαίων, ιδιοδεκτικών, αφού έρχεται σε επαφή και εξοικειώνεται με διάφορες υφές, δουλεύει ενάντια στη βαρύτητα και εξελίσσει τον κινητικό του σχεδιασμό.
Οπτικά οφέλη
Mέσω του μπουσουλήματος το μωρό αρχίζει να εξερευνά και να διαπιστώνει τις αποστάσεις των αντικειμένων, αρχίζει να αποκτά δηλαδή οπτική αντίληψη. Εξετάζοντας ένα μακρινό αντικείμενο και στη συνέχεια επαναπροσανατολίζοντας τα χέρια του για να φτάσει στο αντικείμενο αυτό, τα μάτια του προσαρμόζονται στις διαφορετικές αποστάσεις και ενθαρρύνει τον συντονισμό της κίνησης του χεριού και ματιού (οπτικοκινητικός συντονισμός). Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων αυτών βοηθά στο παιχνίδι, στην αντιγραφή, στην ανάγνωση.
Χωρικά οφέλη
Μπουσουλώντας το μωρό περιστρέφεται, ανακαλύπτει την απόσταση και την τοποθέτηση των αντικειμένων. Έτσι βελτιώνεται η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, αφού με τη δοκιμή και το λάθος θα μάθει εναλλακτικούς τρόπους για να ξεπεράσει κάποιο εμπόδιο.
Κοινωνικο-συνασθηματικά οφέλη
Το μωρό μέσα από το μπουσούλημα ανακαλύπτει το περιβάλλον του, αρχίζει να σας ακολουθεί στο σπίτι, αποκτά κίνητρο για λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία γιατί μπορεί να μετακινηθεί μόνο του.
Συνεπώς, για όλους τους παραπάνω λόγους το μπουσούλημα στην ανάπτυξη του παιδιού δεν πρέπει να παρακάμπτεται. Αφήστε το παιδί σας να παίξει στο πάτωμα και δώστε του την ευκαιρία να μπουσουλίσει γιατί τελικά είναι πολύ σημαντικό ένα παιδί να περάσει από το αναπτυξιακό αυτό στάδιο.
Εργοθεραπεύτρια, SIT
Βιβλιογραφία
Magrun Michael (1992) : “Evaluating movement and posture disorganization in dyspraxic children”. Therapy Skill Builders
Mulligan Shelley E.(2014): “Occupational Therapy Evaluation for Children: A Pocket Guide
Rodger Sylvia (2010): “Occupation-centred Practice with Children”. Willey Blackwell
Roley S.S., Blanche E., Schaaf R.C. (2001) :“Sensory Integration with diverse populations”. Therapy Skill Builders