Η χρησιμότητα των παιδικών βιβλίων στην γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών

Τα παιδικά βιβλία και παραμύθια  αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο για να αναπτύξετε τις γλωσσικές ικανότητες των παιδιών σας. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού ώστε να βοηθηθεί στους τομείς που υστερεί, όπως στην συγκέντρωση προσοχής, στην παραγωγή λέξεων/ήχων, στην ακουστική προσοχή, στην περιγραφή, στην κατανόηση κλπ.

Πιο αναλυτικά, σε παιδιά προσχολικής ηλικίας χρησιμοποιώντας βιβλία που απευθύνονται στην ηλικία τους ενισχύετε τους εξής τομείς:

  • Συγκέντρωση προσοχής: ξεφυλλίζοντας μαζί με το παιδί ένα βιβλίο είναι ένας πολύ καλός τρόπος να του αυξήσετε την διάρκεια συγκέντρωσης της προσοχής του. Στην προσχολική ηλικία ο στόχος μας είναι να μπει το παιδί στη διαδικασία, με την δική μας βοήθεια, να ονομάσει  πράγματα και αντικείμενα που απεικονίζονται στο βιβλίο και του προκαλούν το ενδιαφέρον. Αν το παιδί δεν βρίσκει ενδιαφέρον στην δραστηριότητα αυτή μπορείτε να δοκιμάσετε την ίδια διαδικασία με βιβλία που κάνουν ήχους ή με τρισδιάστατες εικόνες.
  • Παραγωγή ήχων και λέξεων: μέσω του βιβλίου μας δίνεται η δυνατότητα να ονομάζουμε αντικείμενα που απεικονίζονται αλλά μπορούμε επίσης να ονομάσουμε ενέργειες  και επίθετα π.χ. ‘’κοίτα το παιδί τραγουδάει λαλαλα’’ ή ‘’να μία μεγάλη μπάλα!’’. Με τον τρόπο αυτό εμπλουτίζουμε το λεξιλόγιο του παιδιού (εκτός από ουσιαστικά και ρήματα ή επίθετα), αλλά και το ωθούμε να μιμηθεί/παράγει ήχους ή και λέξεις κάνοντας όπου μας δίνεται η ευκαιρία ήχους ζώων ή αντικειμένων.
  • Κατανόηση: προσπαθήστε να μετατρέψετε το βιβλίο σε μια πηγή ερωτήσεων για το παιδί. Με τον τρόπο αυτό <<χτίζεται>> η δεξιότητα της κατανόησης π.χ. ‘’κοίτα ένα σπίτι! Το βλέπεις; Τι άλλο βλέπεις;’’ ή ‘’κοίτα ένα μεγάλο σκυλάκι, υπάρχει κάποιο μικρό σκυλάκι;’’ Μέσω αυτής της διαδικασίας ωθείτε το παιδί να συμμετέχει σε μία μορφή διαλόγου που είναι εξίσου σημαντικό.
  • Αναπαράσταση γεγονότων: παίζοντας ρόλους με αφορμή όσα παρουσιάζονται στο βιβλίο το παιδί μπαίνει στη διαδικασία να αναγνωρίσει τα συναισθήματα, να χρησιμοποιήσει και ενισχύσει την φαντασία του, να βελτιώσει τις γλωσσικές του ικανότητες αλλά και να συνεργαστεί μαζί σας.

Σε μεγαλύτερα παιδιά:

Συχνά, σε μεγαλύτερα παιδιά που έχουν ξεκινήσει να διαβάζουν, επικεντρωνόμαστε πιο πολύ στην ανάγνωση βιβλίων παρά σε άλλες εποικοδομητικές δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε μέσω αυτών. Μερικές από αυτές είναι οι παρακάτω:

  • Εξιστόρηση γεγονότων: μετά το διάβασμα μιας ιστορίας μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί να επαναδιηγηθεί την ιστορία με δικά του λόγια παίρνοντας βοήθεια από τις εικόνες της ιστορίας.
  • Ολοκλήρωση περιγραφής γεγονότων: με ένα καινούριο βιβλίο μπορείτε να βάλετε το παιδί σας στην διαδικασία να μαντέψει την εξέλιξη της ιστορίας. Με τον τρόπο αυτό ενισχύετε την φαντασία του, την κριτική του ικανότητα και την αφήγηση του.
  • Ανταπόκριση σε σύνθετες ερωτήσεις: σε ένα μεγαλύτερο παιδί μπορείτε να κάνετε πιο σύνθετες ερωτήσεις πάνω σε μία ιστορία, όπως ‘’πως νιώθει ο ήρωας της ιστορίας;’’ ή ‘’γιατί νομίζεις ότι συνέβη αυτό;’’
  • Αναγνώριση συναισθημάτων: μέσω των ιστοριών που παρουσιάζονται σε ένα βιβλίο μας δίνεται η ευκαιρία να συζητήσουμε με το παιδί πως νιώθουν οι άνθρωποι, ποιες είναι οι επιλογές τους και πως μπορεί αυτά να αλλάζουν καθώς εξελίσσεται μια ιστορία. Αναγνωρίζοντας τα παραπάνω μπορεί να γίνει μία σύγκριση με ανάλογα γεγονότα που αφορούν  το ίδιο το παιδί.

Μέσω των βιβλίων τα παιδιά ωφελούνται και αναπτύσσουν πολλές δεξιότητες. Φέρνοντας το παιδί σε επαφή με τον κόσμο των βιβλίων από μικρή ηλικία το βοηθάτε να τα αγαπήσει αλλά και να αναπτύξει μια πιο ισχυρή σχέση μαζί σας.

Μπαλατσούρα Αγγελική